High-frequency trading, ook wel bekend als “flitshandel”, “HFT” of “high speed trading”, is een handelsmethode die krachtige computerprogramma’s gebruikt om een groot aantal orders in fracties van een seconde uit te voeren. Het maakt gebruik van complexe algoritmes om meerdere markten te analyseren en orders uit te voeren op basis van marktomstandigheden. Over het algemeen zijn handelaren met de snelste uitvoeringssnelheden winstgevender dan handelaren met langzamere uitvoeringssnelheden.
Naast de hoge snelheid van orders wordt HFT ook gekenmerkt door hoge omzetsnelheden en order-naar-handelsratio’s. Enkele van de bekendste HFT-bedrijven zijn Tower Research, Citadel LLC en Virtu Financial.
Kort samengevat werkt High-frequency trading als volgt:
- Gegevensverzameling: HFT-systemen verzamelen en verwerken razendsnel real-time marktgegevens.
- Analyse: Geavanceerde algoritmes analyseren deze gegevens om handelsmogelijkheden te identificeren.
- Orderuitvoering: Het systeem voert automatisch koop- en verkooporders uit op basis van de geïdentificeerde handelsmogelijkheden.
- Winstgevendheid: HFT-handelaren profiteren van kleine prijsverschillen door snel te handelen en de posities in korte tijd weer te sluiten.
Inzicht in High-Frequency Trading (HFT)
HFT werd populair toen beurzen incentives begonnen aan te bieden aan bedrijven om liquiditeit toe te voegen aan de markt. Zo heeft de New York Stock Exchange (NYSE) een groep liquiditeitsverschaffers genaamd Supplemental Liquidity Providers (SLP’s) die probeert concurrentie en liquiditeit toe te voegen voor bestaande koersen op de beurs.
De SLP is geïntroduceerd na de ineenstorting van Lehman Brothers in 2008, toen liquiditeit een grote zorg was voor beleggers. Als stimulans voor bedrijven betaalt de NYSE een vergoeding of korting voor het verschaffen van genoemde liquiditeit. Met miljoenen transacties per dag levert dit een aanzienlijke winst op.
Voordelen van High-Frequency Trading (HFT)
HFT heeft de marktliquiditeit verbeterd en bied-laat-spreads verwijderd die voorheen te klein zouden zijn geweest. Dit werd getest door kosten toe te voegen aan HFT, wat leidde tot een toename van de bied-laat-spreads. Een onderzoek beoordeelde hoe Canadese bied-laat-spreads (in het Engels bid ask spreads) veranderden toen de overheid kosten invoerde voor HFT. Hieruit bleek dat de bied-laat-spreads in de hele markt met 13% toenamen en de retail-spreads met 9%.
Voorbeeld flitshandel:
Let op, dit is slechts een voorbeeld en de exacte tijdstempels en waarden kunnen variëren in een echte HFT-situatie.
| Tijdstempel (ms) | Actie | Prijs (€) | Volume |
|---|---|---|---|
| 0 | Koop | 100,00 | 100 |
| 1 | Verkoop | 100,01 | 100 |
| 2 | Koop | 99,99 | 200 |
| 3 | Verkoop | 100,00 | 200 |
| 4 | Koop | 100,02 | 50 |
| 5 | Verkoop | 100,03 | 50 |
| 6 | Koop | 99,98 | 150 |
| 7 | Verkoop | 99,99 | 150 |
In deze tabel zijn de tijdstempels in milliseconden (ms) en laten ze zien hoe snel HFT-transacties plaatsvinden. De tabel toont koop- en verkooporders met bijbehorende prijzen en volumes. In dit voorbeeld worden transacties uitgevoerd binnen enkele milliseconden, wat typisch is voor HFT-systemen.
Kritiek op High-Frequency Trading (HFT)
HFT is controversieel en heeft te maken met enkele harde kritieken. Het heeft een aantal commissionairs vervangen en maakt gebruik van wiskundige modellen en algoritmes om beslissingen te nemen, waarbij menselijke besluitvorming en interactie uit de vergelijking worden gehaald. Beslissingen vinden plaats in milliseconden en dit kan leiden tot grote marktbewegingen zonder reden. Als voorbeeld: op 6 mei 2010 leed de Dow Jones Industrial Average (DJIA) zijn grootste intraday puntendaling ooit, met een daling van 1.000 punten en een daling van 10% in slechts 20 minuten voordat de markt weer steeg. Een overheidsonderzoek wees een enorme order aan die een verkoopgolf veroorzaakte als oorzaak voor de crash.
Een andere kritiek op HFT is dat het grote bedrijven in staat stelt om te profiteren ten koste van de “kleine beleggers”. Ook de zogenaamde “spookliquiditeit” is een bron van kritiek: de liquiditeit die door HFT wordt geboden, is het ene moment beschikbaar voor de markt en het volgende moment verdwenen, waardoor handelaren in de praktijk deze liquiditeit niet daadwerkelijk kunnen verhandelen.
Wat is Flitshandel?
In Nederland noemen we High frequency trading ook wel Flitshandel. In het kort betekend flitshandel: Flitshandel, ook bekend als high-frequency trading (HFT), is een geautomatiseerde handelsstrategie waarbij snelle algoritmes en krachtige computers worden gebruikt om grote aantallen transacties uit te voeren in fracties van een seconde. Deze high frequency traders (handelaren) profiteren van kleine prijsverschillen en liquiditeitsverschaffing op verschillende beurzen. Flitshandel speelt een belangrijke rol op de hedendaagse financiële markten en kan bijdragen aan zowel liquiditeit als volatiliteit.
Fitshandel in Nederland
Net als HFT op internationaal niveau, verwijst flitshandel naar het gebruik van geavanceerde technologie en algoritmes om razendsnel grote hoeveelheden orders uit te voeren op de financiële markten. Nederlandse bedrijven en beleggers maken ook gebruik van deze geavanceerde handelsstrategieën om te profiteren van kleine prijsverschillen en marktinefficiënties.
Flitshandel is in Nederland niet onbekend; het land heeft een sterke reputatie op het gebied van technologie en innovatie in de financiële sector. Enkele bekende Nederlandse flitshandel bedrijven die betrokken zijn bij flitshandel zijn Optiver, IMC en Flow Traders. Waarbij Flow Trader waarschijnlijk het bekendste flitshandel bedrijf is. Net als bij HFT in andere landen, zijn er ook in Nederland voor- en tegenstanders van flitshandel. De voorstanders benadrukken de voordelen, zoals verbeterde marktliquiditeit en efficiëntie, terwijl critici wijzen op de potentiële risico’s en nadelen, zoals marktmanipulatie en het benadelen van kleinere beleggers.
Amsterdam populair onder Flitshandelaren
Amsterdam trekt flitshandelaren aan die vanwege de Brexit op zoek zijn naar een nieuwe basis in Europa. Ten minste vijf organisaties gespecialiseerd in dit soort beurshandel zijn al in de Nederlandse hoofdstad gevestigd of hebben plannen om dit binnenkort te doen. Het bonusplafond in Nederland is niet van toepassing op flitshandelaren, omdat ze met hun eigen vermogen handelen en geen klanten bedienen. Deze bedrijven betalen hun handelaren doorgaans een relatief laag basissalaris en hoge bonussen.
Recentelijk zijn vier handelshuizen naar Amsterdam verhuisd, waaronder Radix en Hard Eight Trading uit Chicago, Quantlab uit Houston en Tower Research uit New York.
Nederland behoort tot de wereldtop op het gebied van high-frequency trading (HFT), ook wel flitshandel genoemd. De Amsterdamse handelshuizen Flow Traders, IMC en Optiver staan internationaal bekend als enkele van de grootste en meest gerespecteerde partijen. Deze bedrijven handelen voor eigen rekening op financiële markten, vaak met behulp van wiskundige modellen of algoritmen. Ze verdienen geld aan ‘market making’, waarbij ze via zeer snelle beursverbindingen voortdurend financiële instrumenten kopen en verkopen met een minimale marge (de spread), en zo de markt van liquiditeit voorzien. Daarnaast zijn ze actief in arbitrage, waarbij ze profiteren van kleine, tijdelijke prijsverschillen bij effecten die op meerdere beurzen genoteerd zijn.
Wat is een flashcarsh?
Een flash crash is een plotselinge en onverwachte daling van de aandelenkoersen op de financiële markten, die meestal binnen enkele minuten of zelfs seconden herstelt. Flash crashes zijn vaak het gevolg van hoge volatiliteit en snelle, geautomatiseerde handel, zoals flitshandel (high-frequency trading, HFT). Ze kunnen aanzienlijke onrust en verliezen veroorzaken voor beleggers die niet snel genoeg kunnen reageren op de plotselinge koersdalingen.
Een van de meest bekende flash crashes vond plaats op 6 mei 2010, toen de Amerikaanse aandelenmarkt binnen enkele minuten een daling van bijna 1000 punten (ongeveer 9%) ervoer, om vervolgens bijna net zo snel te herstellen. Deze gebeurtenis staat bekend als de ‘Flash Crash van 2010’ en leidde tot een diepgaand onderzoek naar de oorzaken en gevolgen van dergelijke marktgebeurtenissen.
De ‘fat-finger’-theorie: In 2010, direct na de scherpe daling, waren er verschillende berichten die suggereerden dat de gebeurtenis mogelijk was veroorzaakt door een ‘fat-finger’-transactie, een onbedoelde grote verkooporder voor aandelen van Procter & Gamble, wat leidde tot massale algoritmische handelsorders om het aandeel te dumpen. Deze theorie werd echter snel ontkracht nadat was vastgesteld dat de daling van Procter and Gamble plaatsvond na een aanzienlijke daling in de E-Mini S&P 500-futurescontracten. De ‘fat-finger trade’-hypothese werd ook weerlegd toen bleek dat bestaande veiligheidsmaatregelen van CME Group en ICE een dergelijke fout zouden hebben voorkomen.
Oorzaken flashcrash
Hoewel de precieze oorzaken van flash crashes vaak moeilijk te achterhalen zijn, zijn er enkele factoren die bijdragen aan deze gebeurtenissen, zoals:
- Geautomatiseerde handel: HFT en algoritmische handel kunnen bijdragen aan flash crashes door het versterken van prijsbewegingen en het creëren van feedback loops. Als geautomatiseerde handelssystemen dezelfde marktgegevens en signalen volgen, kunnen ze allemaal tegelijkertijd reageren en de markt verder verstoren.
- Gebrek aan liquiditeit: Flash crashes kunnen ontstaan wanneer de liquiditeit op de markt plotseling opdroogt, waardoor het voor beleggers moeilijk wordt om hun posities te verhandelen tegen een redelijke prijs. Dit kan leiden tot grote prijsverschuivingen, zelfs bij kleine handelsvolumes.
- Marktfragmentatie: Met de opkomst van elektronische handelsplatforms is de markt meer gefragmenteerd geraakt. Dit kan leiden tot lagere liquiditeit en grotere prijsverschillen tussen verschillende handelsplatforms, waardoor het risico op flash crashes toeneemt.
- Stop-loss orders: Veel beleggers gebruiken stop-loss orders om hun verliezen te beperken. Wanneer de markt een bepaalde prijs bereikt, worden deze orders automatisch geactiveerd. Tijdens een flash crash kunnen stop-loss orders in grote aantallen worden geactiveerd, wat bijdraagt aan de neerwaartse prijsspiraal.
Maatregels om een flash crash te voorkomen
Om het risico op flash crashes te verminderen en de stabiliteit van de financiële markten te waarborgen, hebben regelgevende instanties verschillende maatregelen geïmplementeerd, zoals:
- Circuit breakers: Dit zijn mechanismen die de handel tijdelijk stopzetten wanneer de markt een vooraf bepaalde drempel bereikt, bijvoorbeeld wanneer de index een bepaald percentage daalt. Dit geeft beleggers en handelaren de tijd om de situatie te beoordelen en vermindert de kans op een verder escalerende verkoopgolf.
- Regelgeving omtrent algoritmische handel: Sommige regelgevende instanties hebben richtlijnen en regels geïntroduceerd voor het testen en monitoren van algoritmische handelssystemen om ongewenste marktverstoringen te voorkomen.
- Verbeterde transparantie: Toezichthouders kunnen strengere rapportage-eisen opleggen aan marktdeelnemers om ervoor te zorgen dat informatie over handelsactiviteiten sneller en nauwkeuriger beschikbaar is.
Ondanks deze maatregelen blijft het risico op flash crashes bestaan, en het is belangrijk voor beleggers om zich bewust te zijn van de mogelijke gevolgen van dergelijke gebeurtenissen op hun beleggingsstrategieën.
Handel met voorkennis
Flitshandel, of high-frequency trading (HFT), is niet hetzelfde als handelen met voorkennis. Flitshandel verwijst naar het gebruik van geavanceerde technologie en algoritmen om zeer snel grote aantallen transacties uit te voeren, vaak binnen milliseconden of microseconden. Flitshandelaren proberen te profiteren van kleine prijsverschillen en tijdelijke marktinefficiënties, en zijn actief op verschillende financiële markten.
Handelen met voorkennis daarentegen is een illegale praktijk waarbij een individu of een entiteit handelt op basis van vertrouwelijke en niet-openbare informatie over een bedrijf of een financieel instrument. Handelen met voorkennis is een vorm van marktmisbruik en wordt beschouwd als oneerlijk en onethisch. In veel landen zijn er strikte regels en regelgeving om handelen met voorkennis te voorkomen en te bestraffen.
Bekende uitspraken over flitshandel:
Hier zijn drie citaten van experts en beïnvloeders in de financiële wereld die verschillende perspectieven op flitshandel bieden:
- Michael Lewis, auteur van “Flash Boys: A Wall Street Revolt”, heeft HFT bekritiseerd en heeft gezegd: “The market had become so fast, it was faster than human thought.”
- Andrew Haldane, Chief Economist bij de Bank of England, sprak in een toespraak over HFT en zei: “The race to zero [latency] may be generating a transient liquidity mirage and impairing the price-discovery function of markets.”
- Thomas Peterffy, de oprichter van de grootste internationale broker Interactive Brokers, een pionier in geautomatiseerde handel, heeft gezegd: “High-frequency trading lowers the cost of trading and increases the liquidity of the market.”
Flitshandel voor de particuliere belegger
Het is belangrijk om te benadrukken dat flitshandel voor particuliere beleggers vrijwel onbereikbaar is. Dit komt door de volgende factoren:
- Geavanceerde technologie: Flitshandel maakt gebruik van geavanceerde technologie en krachtige computerprogramma’s om razendsnel orders uit te voeren. Als particuliere belegger is het bijna onmogelijk om toegang te krijgen tot dezelfde technologie en infrastructuur die professionele flitshandelaren gebruiken.
- Hoge kosten: De kosten voor het opzetten en onderhouden van een flitshandelssysteem zijn aanzienlijk. Particuliere beleggers hebben vaak niet de financiële middelen om dergelijke systemen te bekostigen, en de winstmarges zijn meestal te klein om de investering te rechtvaardigen.
- Kennis en expertise: Flitshandel vereist diepgaande kennis van de markten en geavanceerde vaardigheden op het gebied van programmeren, wiskunde en statistiek. Het is voor de meeste particuliere beleggers lastig om deze vaardigheden te ontwikkelen en bij te houden, vooral gezien de snelle veranderingen in de technologie.
- Concurrentie: Flitshandel is een zeer concurrerende sector waarin enkele grote spelers de markt domineren. Zelfs als een particuliere belegger toegang heeft tot de benodigde technologie en kennis, is het moeilijk om te concurreren met deze gevestigde partijen.
Hoewel flitshandel dus voor de meeste particuliere beleggers geen haalbare strategie is, kunnen zij zich beter richten op andere benaderingen, zoals fundamentele analyse, technische analyse of het volgen van een passieve beleggingsstrategie op lange termijn.
Film over Flitshandel: The Hummingbird project
Het Hummingbird Project is een thriller-dramafilm uit 2018 over high-frequency trading en ultra-lage latentie directe markttoegang, geschreven en
geregisseerd door Kim Nguyen. De film heeft Jesse Eisenberg, Alexander Skarsgård, Michael Mando, Sarah Goldberg en Salma Hayek in de hoofdrollen.
De wereldpremière vond plaats op het internationale filmfestival van Toronto op 8 september 2018. De film werd uitgebracht in de Verenigde Staten op 15 maart 2019 door The Orchard en op 22 maart 2019 in Canada door Elevation Pictures.
In de film draait het om het bouwen van een glasvezelkabel die New York en Kansas rechtstreeks met elkaar verbindt om zo de snelste verbinding te creëren voor high-frequency trading. Het verhaal volgt de twee neven Vincent en Anton, gespeeld door Eisenberg en Skarsgård, die proberen hun plan te verwezenlijken en tegelijkertijd concurrentie ondervinden van hun voormalige werkgever, gespeeld door Hayek. De film toont de uitdagingen en de race tegen de klok die de hoofdpersonen doormaken om hun doel te bereiken, terwijl ze ook persoonlijke en ethische dilemma’s onder ogen moeten zien.
