In de afgelopen week werd er in diverse media gesuggereerd dat het begin van een oorlog een goed moment is om in aandelen te stappen. Er werd daarbij gewezen op de situatie van januari 1991 in Kuwait.
Letterlijk kunnen we lezen: Beleggers, vooral institutionele beleggers, beschouwen het als één van hun weinige zekerheden: zodra de bommen vallen in het Midden-Oosten, vormt dat een mooi instapmoment.
Opmerkelijk is hier het zinnetje “ een van de weinige zekerheden”. Uit eigen ervaring weet ik dat deze voorstelling van zaken veel te simpel is, hieronder zal ik uitleggen waarom.
Situatie augustus 1990
Allereerst terug naar de situatie in augustus 1990 toen Saddam Hoessein Kuwait binnenviel. In de grafiek is goed te zien dat de AEX index toen in een aantal maanden tijd een koersdaling meemaakte van 20 %.
De uitbraak van het conflict, dat is niet het ingrijpen van de VS, leidde dus in eerste instantie tot een daling. Vervolgens herinner ik mij uit die tijd dat het sentiment in de media zeer negatief was. Men vreesde voor een tweede Vietnam wanneer de VS zou besluiten om Saddam aan te vallen. Dagelijks werden er analyses gemaakt door Generaals Buiten Dienst die haarfijn konden uitleggen dat een aanval van de VS tot een waar slagveld zou leiden. De oorlog in Vietnam zou er bij verbleken. Als handelaar dacht ik mijn slag te kunnen slaan door Put opties te kopen, want het zou immers tot paniek leidden en dat kon maar een ding betekenen, zo dacht ik, en met mij velen op de optiebeurs.
De dag dat de VS inderdaad de aanval inzette in januari 1991 stonden we met een aantal mensen te kijken naar het koersenbord. We rekenden ons al rijk. Het tegendeel van wat de militaire analisten ons hadden verteld bleek echter waarheid te worden. De Irakese soldaten stonden met de handen in de lucht, en gaven zich zonder slag of stoot over. Toen duidelijk werd dat er niets van het gevreesde zou gebeuren moesten handelaren, waaronder ondergetekende, de shortposities razendsnel terugdraaien. Er kwam een echte short squeeze. Hierbij worden posities gericht op een daling gesloten en deze koopbelangstelling zorgt voor stijgende koersen. Aangezien er zeer eenzijdig door de markt is ingezet op een daling, iedereen dacht dat het een ramp zou worden, waren er weinig of geen long posities. De short squeeze leidt dan tot een spiraal van stijgende koersen.
Syrië nog geen thema op de beurs
De vraag is nu echter of er op dit moment veel partijen shorts hebben opgebouwd. Mijn inschatting is dat dit op dit moment nog niet het geval is. Voordat John Kerry deze week zijn persconferentie gaf gingen de koersen netjes omhoog en was Syrië geen thema op de beurs. De koersen daalden toen duidelijk werd dat de VS zouden gaan ingrijpen. Of de koersen gaan stijgen, wanneer er straks een surgery attack komt, is dus maar de vraag. Wanneer er voor die tijd massaal wordt verkocht is die kans groter.
De reactie van de markt heeft dus te maken met de voorafgaande beweging. Verder is ook het sentiment belangrijk. Wanneer de markt niets verwacht is het risico op een verrassing meestal het grootst en de vraag is hoe zit dat nu met Syrië. De inschatting in de media is dat het een Blitzkrieg wordt van een paar aanvallen en klaar. We will see.
De les van januari 1991 was voor mij persoonlijk een duidelijke, wanneer iedereen iets verwacht gebeurd meestal iets anders. Bovendien weet ik nu ook waarom die Generaals Buiten Dienst waren, gelukkig maar.
