Overheden zoals die van Nederland zijn constant op zoek naar kapitaal om hun bestuurstaken uit te kunnen voeren. Zeker in geval van onverwachte omstandigheden, zoals natuurrampen, zal een overheid snel geld tot haar beschikking moeten hebben om passende maatregelen te kunnen treffen. Maar ook om begrotingstekorten op te vangen, zijn overheden op zoek naar kapitaal. Daarom kunnen overheden ook obligaties uitgeven, de zogenaamde staatsobligaties.
Wat zijn staatsobligaties?
Staatsobligaties zijn belangrijke instrumenten voor landen om geld aan te trekken van beleggers. Je kunt een staatsobligatie zien als een soort lening die je versterkt aan de staat. Het geld dat wordt opgehaald met de uitgifte van staatsobligaties wordt vervolgens gebruikt om overheidsuitgaven te financieren of om bestaande schulden af te lossen. Het ministerie van Financiën is verantwoordelijk voor het uitgeven van Nederlandse staatsobligaties. Deze obligaties hebben verschillende looptijden, van kort tot lang. Obligaties met een lange looptijd hebben over het algemeen een hoger rendement dan obligaties met een korte looptijd, omdat er meer risico’s verbonden zijn aan langere looptijden. Beleggers moeten zich bewust zijn van de risico’s die gepaard gaan met beleggen in staatsobligaties. Hoewel Nederlandse staatsobligaties over het algemeen als veilige beleggingen worden beschouwd, kan de kredietwaardigheid van een land veranderen na verloop van tijd. Dit kan leiden tot een hoger risico voor beleggers die staatsobligaties van dat land bezitten.
Tijdens de looptijd van een obligatie kan de koers van de obligatie fluctueren. Dit wordt beïnvloed door vraag en aanbod op de financiële markten en door veranderingen in de rentetarieven. Het is belangrijk voor beleggers om te begrijpen hoe deze factoren van invloed kunnen zijn op de nominale waarde van hun obligaties.
Als de obligatie aan het einde van de looptijd wordt afgelost, krijgt de belegger de nominale waarde van de obligatie terug. Dit kan meer of minder zijn dan de prijs die de belegger betaalde bij aankoop van de obligatie. Beleggen in staatsobligaties kan een interessante optie zijn voor beleggers die op zoek zijn naar een relatief veilige belegging met een vast rendement.
Afhankelijk van het land zijn het dan ook vrij veilige obligaties. Het is belangrijk om op te merken dat de kredietwaardigheid van een land kan veranderen na verloop van tijd. Als de economische omstandigheden verslechteren of er politieke onrust ontstaat, kan dit de financiële stabiliteit van een land beïnvloeden en de kredietwaardigheid verminderen. Dit kan leiden tot een hoger risico voor beleggers die staatsobligaties van dat land bezitten. De Nederlandse of de Duitse staatsobligaties worden als zeer veilig gezien. Dit heeft te maken met de kredietwaardigheid van het land. Dat wil zeggen dat iemand die obligaties heeft die uitgegeven zijn door de Nederlandse of Duitse overheid, er bijna zeker van kan zijn dat de couponrente netjes wordt betaald en dat de aflossing keurig plaatsvindt.
Landen als Griekenland, Oekraïne en Italië zijn minder kredietwaardig en is terugbetaling minder zeker. Een staatsobligatie is dus niet per definitie een veilige obligatie. Het voordeel van overheidsobligaties boven bedrijfsobligaties is dat een staat niet failliet kan gaan zoals een bedrijf dat wel kan. Een land zal immers blijven bestaan. Dit is geen garantie een belegger zijn geld zal terugkrijgen, maar als een land nadat het weer beter gaat toegang wil hebben tot de kapitaalmarkt, dan zullen ze de banden met oud-schuldeisers moeten herstellen, anders zullen zij hun obligaties niet kunnen verkopen.
Als de Nederlandse overheid obligaties gaat uitgeven, dan wordt hier melding van gedaan. Het is voor de belegger niet mogelijk om deze obligaties direct bij de staat te kopen. Enkel ‘primary dealers’ kunnen deze obligaties direct afnemen. Dit zijn door de overheid gekozen banken (zoals ING, Rabobank en ABN Amro) en andere partijen kunnen zich melden bij deze banken om bij emissie ook de obligaties te kopen.
De staatsobligatie kunnen na emissie wel gewoon verhandeld worden via de beurs, net zoals andere obligaties.
Conclusie:
Hoewel staatsobligaties doorgaans als relatief veilig worden beschouwd, zijn er nog steeds risico’s verbonden aan beleggen in deze obligaties. Het is daarom belangrijk dat beleggers zich bewust zijn van de risico’s en hun beleggingsbeslissingen baseren op een grondige analyse van de economische en politieke omstandigheden in het land waarin ze willen investeren.
Als beleggers geïnteresseerd zijn in het kopen van staatsobligaties, kunnen ze beleggen via een beleggingsfonds of via een online broker. Het is belangrijk om te begrijpen hoe overheidsobligaties werken en om te weten welke factoren van invloed kunnen zijn op de prestaties van deze obligaties. Door zich goed te informeren en de risico’s af te wegen, kunnen beleggers weloverwogen beslissingen nemen over hun beleggingen in staatsobligaties.
