Hoe bereken je rendement, oftwel Return on investment (ROI) is een financiële maatstaf die veel wordt gebruikt om de kans te meten of een investering rendement oplevert. Het is een ratio die de winst of het verlies van een investering vergelijkt met de kosten. Het is even nuttig bij het evalueren van het potentiële rendement van een zelfstandige investering als bij het vergelijken van het rendement van verschillende investeringen.
In bedrijfsanalyses zijn ROI en andere kasstroommetingen – zoals interne rentabiliteit (IRR) en netto contante waarde (NPV) – belangrijke metrieken die worden gebruikt om de aantrekkelijkheid van een aantal verschillende investeringsalternatieven te evalueren en te rangschikken. Hoewel ROI een ratio is, wordt deze doorgaans uitgedrukt als een percentage in plaats van als een ratio.
BELANGRIJKSTE LEERPUNTEN
- Return on investment (ROI) is een benadering van de winstgevendheid van een investering.
- ROI heeft een breed scala aan toepassingen; het kan worden gebruikt om de winstgevendheid van een aandeleninvestering te meten, bij de beslissing om al dan niet te investeren in de aankoop van een bedrijf, of om de resultaten van een vastgoedgoedtransactie te evalueren.
- ROI wordt berekend door de initiële waarde van de investering af te trekken van de uiteindelijke waarde van de investering (wat gelijk is aan het nettorendement), dit nieuwe getal (het nettorendement) te delen door de kosten van de investering, en tenslotte te vermenigvuldigen met 100.
- ROI is relatief eenvoudig te berekenen en te begrijpen, en de eenvoud ervan betekent dat het een gestandaardiseerde, universele maatstaf voor winstgevendheid is.
- Een nadeel van ROI is dat het geen rekening houdt met hoe lang een investering wordt aangehouden; een winstgevendheidsmaatstaf die de periode van bezit omvat, kan dus nuttiger zijn voor een investeerder die potentiële investeringen wil vergelijken.
Het rendement op investering (ROI) berekenen
ROI kan op twee verschillende manieren worden berekend.
Eerste methode:
ROI= Netto rendement op investering: Kosten van investering × 100%
Tweede methode:
ROI=Uiteindelijke waarde van investering – Initiële waarde van investering / Kosten van investering × 100%
Het rendement van de investering (ROI) interpreteren
Bij het interpreteren van ROI-berekeningen is het belangrijk om een paar dingen in gedachten te houden. Ten eerste wordt ROI meestal uitgedrukt als een percentage omdat het intuïtief gemakkelijker te begrijpen is (in tegenstelling tot wanneer het wordt uitgedrukt als een ratio). Ten tweede omvat de ROI-berekening het nettorendement in de teller, omdat het rendement van een investering zowel positief als negatief kan zijn.
Wanneer ROI-berekeningen een positief cijfer opleveren, betekent dit dat het nettorendement in het groen staat (omdat het totale rendement hoger is dan de totale kosten). Als ROI-berekeningen een negatief cijfer opleveren, betekent dit ook dat het nettorendement in het rood staat omdat de totale kosten hoger zijn dan het totale rendement. (Met andere woorden, deze investering levert een verlies op.) Ten slotte, om de ROI met de hoogste mate van nauwkeurigheid te berekenen, moet rekening worden gehouden met het totale rendement en de totale kosten. Voor een vergelijking van appels tot appels tussen concurrerende investeringen moet de ROI op jaarbasis worden overwogen.
Return on Investment (ROI) Voorbeeld
Stel dat een investeerder 1.000 aandelen Shell heeft gekocht voor € 10 per aandeel. Een jaar later verkocht de investeerder de aandelen voor € 12,50. De belegger verdiende dividenden van € 500 over de periode van één jaar. De belegger gaf ook in totaal € 125 uit aan handelscommissies om de aandelen te kopen en verkopen.
De ROI voor deze investeerder kan als volgt worden berekend:
ROI = ([(€ 12,50 – € 10,00) * 1000 + € 500 – € 125] ÷ (€ 10,00 * 1000)) * 100 = 28,75%
Hier is een stapsgewijze analyse van de berekening:
Om het nettorendement te berekenen, moet rekening worden gehouden met het totale rendement en de totale kosten. Totaalrendement voor een aandelenresultaat uit meerwaarden en dividenden. De totale kosten omvatten de initiële aankoopprijs en eventueel betaalde commissies.
In de bovenstaande berekening is de bruto meerwaarde (vóór commissies) van deze transactie (€ 12,50 – € 10,00) x 1.000. Het bedrag van € 500 verwijst naar de dividenden die worden ontvangen door de aandelen aan te houden, terwijl € 125 de totale betaalde commissies is.
Als u de ROI verder ontleedt in zijn samenstellende delen, wordt onthuld dat 23,75% afkomstig was van meerwaarden en 5% van dividenden. Dit onderscheid is belangrijk omdat vermogenswinsten en dividenden in de meeste rechtsgebieden tegen verschillende tarieven worden belast.
Rekensom
ROI = bruto kapitaalwinst % – commissie % + dividendopbrengst
Bruto meerwaarden = € 2500 ÷ € 10.000 * 100 = 25,00%
Commissies = € 125 ÷ € 10.000 * 100 = 1,25%
Dividendopbrengst = € 500 ÷ € 10.000 * 100 = 5,00%
ROI = 25,00% – 1,25% + 5,00% = 28,75%
Belangrijk: een positieve ROI betekent dat het nettorendement positief is, omdat het totale rendement hoger is dan alle bijbehorende kosten; een negatieve ROI geeft aan dat het nettorendement negatief is: de totale kosten zijn groter dan het rendement.
Een alternatieve berekening van het rendement op investering (ROI)
Als er bijvoorbeeld commissies zijn gesplitst, is er een alternatieve methode om de ROI van deze investeerder te berekenen voor zijn investering in Shell. Ga uit van de volgende verdeling in de totale commissies: € 50 bij aankoop van de aandelen en € 75 bij verkoop van de aandelen.
IVI = € 10.000 + € 50 = € 10.050
FVI = € 12.500 + € 500 – € 75 = € 12.925
ROI = [(€ 12.925 – € 10.050) ÷ € 10.000] * 100 = 28,75%
→ In deze formule verwijst IVI naar de initiële waarde van de investering (of de kosten van de investering). FVI verwijst naar de uiteindelijke waarde van de investering.
Jaarlijks rendement op investering (ROI)
De ROI-berekening op jaarbasis biedt een oplossing voor een van de belangrijkste beperkingen van de basis-ROI-berekening; de basis ROI-berekening houdt geen rekening met de tijdsduur dat een investering wordt aangehouden, ook wel de holding period genoemd. De formule voor het berekenen van de ROI op jaarbasis is als volgt:
Op jaarbasis
ROI=[(1+ROI)-1] x100%
waar: n= Aantal jaren waarvoor de investerin gwordt gehouden
ROI op jaarbasis = [(1 + ROI)1 / n −1] × 100%
waar:n = Aantal jaren waarvoor de investering wordt gehouden
Veronderstel een investering die over vijf jaar een ROI van 50% genereerde. De eenvoudige jaarlijkse gemiddelde ROI van 10% – die werd verkregen door de ROI te delen door de periode van bezit van vijf jaar – is slechts een ruwe benadering van de ROI op jaarbasis. Dit komt omdat het de effecten van compounding negeert, wat in de loop van de tijd een aanzienlijk verschil kan maken. Hoe langer de tijdsperiode, hoe groter het verschil tussen de geschatte jaarlijkse gemiddelde ROI, die wordt berekend door de ROI te delen door de periode van bezit in dit scenario, en de jaarlijkse ROI.
ROI op jaarbasis=[(1+0.50)1/5−1]×100%=8.45%
Deze berekening kan ook worden gebruikt voor perioden van bezit van minder dan een jaar door de periode van bezit om te rekenen naar een fractie van een jaar.
Ga uit van een investering die gedurende zes maanden een ROI van 10% heeft gegenereerd.
ROI op jaarbasis=[(1+0.10)1/0.5−1]×100%=21.00%
In de bovenstaande vergelijking komt het cijfer 0,5 jaar overeen met zes maanden.
Investeringen en rendement op investering (ROI) op jaarbasis vergelijken
ROI op jaarbasis is vooral handig bij het vergelijken van rendementen tussen verschillende investeringen of het evalueren van verschillende investeringen.
Stel dat een investering in voorraad X een ROI van 50% genereerde over vijf jaar, terwijl een investering in voorraad Y 30% opleverde over drie jaar. U kunt bepalen wat de betere investering was in termen van ROI door deze vergelijking te gebruiken:
AROIX=[(1+0.50)1/5−1]×100%=8.45%
AROIY=[(1+0.30)1/3−1]×100%=9.14%
AROIX=Op jaarbasis ROI for stock X (ROI op jaarbasis voor investering X)
AROIY=Op jaarbasis ROI for stock Y(ROI op jaarbasis voor investering Y)
Volgens deze berekening had investering Y een superieure ROI vergeleken met investering X.
Hefboomwerking combineren met Return on Investment (ROI)
De hefboomwerking kan de ROI vergroten als de investering winst oplevert. Op dezelfde manier kan de hefboomwerking echter ook de verliezen vergroten als de investering een verliezende investering blijkt te zijn.
Stel dat een investeerder 1.000 aandelen van Shell heeft gekocht voor € 10 per aandeel. Stel ook dat de belegger deze aandelen met een marge van 50% heeft gekocht (wat betekent dat ze € 5.000 van hun eigen kapitaal hebben geïnvesteerd en € 5.000 van hun beursvennootschap hebben geleend als een margelening). Precies een jaar later verkocht deze investeerder zijn aandelen voor € 12,50. Ze verdienden dividenden van € 500 over de periode van één jaar. Ze gaven ook in totaal € 125 uit aan handelscommissies toen ze de aandelen kochten en verkochten. Bovendien had hun margelening een rentetarief van 9%.
Bij het berekenen van de ROI op deze specifieke investering, zijn er een paar belangrijke dingen om in gedachten te houden. Ten eerste moet in dit voorbeeld de rente op de margelening (€ 450) worden beschouwd als de totale kosten. Ten tweede is de initiële investering nu € 5.000 vanwege de hefboomwerking die wordt gebruikt door de marge-lening van € 5.000 te nemen.
ROI = [(€ 12,50 – € 10) * 1000 + € 500 – € 125 – € 450] ÷ [(€ 10 * 1000) – (€ 10 * 500)] * 100 = 48,5%
Dus hoewel het nettorendement in euro’s met € 450 werd verlaagd vanwege de margerente, is de ROI nog steeds aanzienlijk hoger met 48,50% (vergeleken met 28,75% als er geen hefboomwerking werd toegepast).
Als een bijkomend voorbeeld: overweeg of de aandelenkoers is gedaald tot € 8,00 in plaats van naar € 12,50 te stijgen. In deze situatie besluit de belegger zijn verliezen te verminderen en de volledige positie te verkopen. Hier is de berekening voor ROI in dit scenario:
ROI = In dit geval is de ROI van -41,50% veel slechter dan een ROI van -16,25%, die zou zijn opgetreden als er geen hefboomwerking was toegepast.
Het probleem van ongelijke cashflows
Bij het evalueren van een zakelijk voorstel is het mogelijk dat u te maken krijgt met ongelijke geldstromen. In dit scenario kan de ROI van jaar tot jaar fluctueren.
Dit type ROI-berekening is ingewikkelder omdat het gaat om het gebruik van de interne rentabiliteitsfunctie (IRR) in een spreadsheet of rekenmachine.
Stel dat u een zakelijk voorstel evalueert waarmee een initiële investering van € 100.000 is gemoeid (dit cijfer wordt weergegeven onder de kolom “Jaar 0” in de rij “Cash Outflow” in de volgende tabel). Deze investering zal de komende vijf jaar kasstromen genereren; dit wordt weergegeven in de rij “Cash Inflow”. De rij met de naam “Nettocashflow” geeft een overzicht van de kasuitstroom en de kasinstroom voor elk jaar.
| Jaar 0 | Jaar 1 | Jaar 2 | Jaar 3 | Jaar 4 | Jaar 5 | Totaal | |
| Cash uitstroom | (€100.000) | (€100.000) | |||||
| Cash instroom | €0 | €25.000 | €30.000 | €35.000 | €20.000 | €15.000 | €125.000 |
| Netto Cashflow | (€100.000) | €25.000 | €30.000 | €35.000 | €20.000 | €15.000 | €25.000 |
| IRR | 8,64% |
Met behulp van de IRR-functie is de berekende ROI 8,64%.
De laatste kolom toont de totale kasstromen over de periode van vijf jaar. De nettocashflow over deze periode van vijf jaar is € 25.000 bij een initiële investering van € 100.000. Als deze € 25.000 gelijkmatig over vijf jaar zou worden verdeeld, zou de cashflowtabel er als volgt uitzien:
| Jaar 0 | Jaar 1 | Jaar 2 | Jaar 3 | Jaar 4 | Jaar 5 | Totaal | |
| Cash Outflow | (€100.000) | (€100.000) | |||||
| Cash Inflow | €0 | €5.000 | €5.000 | €5.000 | €5.000 | €105.000 | €125.000 |
| Netto Cashflow | (€100.000) | €5.000 | €5.000 | €5.000 | €5.000 | €105.000 | €25.000 |
| IRR | 8,64% |
In dit geval is de IRR nu slechts 5,00%.
Het substantiële verschil in de IRR tussen deze twee scenario’s – ondanks dat de initiële investering en de totale netto kasstromen in beide gevallen hetzelfde zijn – heeft te maken met de timing van de instroom van kasmiddelen. In het eerste geval worden in de eerste vier jaar aanzienlijk grotere kasstromen ontvangen. Vanwege de tijdswaarde van geld hebben deze grotere instromen in de voorgaande jaren een positief effect op IRR.
Voordelen van Return on Investment (ROI)
Het grootste voordeel van ROI is dat het een relatief ongecompliceerde statistiek is; het is gemakkelijk te berekenen en intuïtief gemakkelijk te begrijpen. De eenvoud van ROI betekent dat het vaak wordt gebruikt als een standaard, universele maatstaf voor winstgevendheid. Als maatstaf is het niet waarschijnlijk dat het verkeerd wordt begrepen of verkeerd wordt geïnterpreteerd, omdat het in elke context dezelfde connotaties heeft.
Nadelen van Return on Investment (ROI)
Er zijn ook enkele nadelen van de ROI-meting. Ten eerste houdt het geen rekening met de aanhoudingsperiode van een investering, wat een probleem kan zijn bij het vergelijken van investeringsalternatieven. Stel dat investering X een ROI van 25% genereert, terwijl investering Y een ROI van 15% oplevert. Men kan niet aannemen dat X de beste investering is, tenzij het tijdsbestek van elke investering ook bekend is. Het is mogelijk dat de 25% ROI van investering X werd gegenereerd over een periode van vijf jaar, maar de 15% ROI van investering Y werd in slechts één jaar gegenereerd. Het berekenen van de ROI op jaarbasis kan deze hindernis overwinnen bij het vergelijken van investeringskeuzes.
Ten tweede past ROI zich niet aan voor risico. Het is algemeen bekend dat beleggingsrendementen een directe correlatie hebben met risico: hoe hoger het potentiële rendement, hoe groter het mogelijke risico. Dit is uit de eerste hand te zien in de beleggingswereld, waar small-capaandelen doorgaans hogere rendementen hebben dan large-capaandelen (maar gepaard gaan met een aanzienlijk groter risico). Een belegger die bijvoorbeeld streeft naar een portefeuillerendement van 12%, zou een aanzienlijk hoger risico moeten nemen dan een belegger die slechts een rendement van 4% nastreeft. Als een belegger alleen op het ROI-nummer inspeelt zonder ook het bijbehorende risico te evalueren, kan de uiteindelijke uitkomst van de investeringsbeslissing heel anders zijn dan het verwachte resultaat.
Ten derde kunnen ROI-cijfers worden overdreven als niet alle verwachte kosten worden meegerekend. Dit kan met opzet of per ongeluk gebeuren. Bij het evalueren van de ROI op een stuk onroerend goed moet bijvoorbeeld rekening worden gehouden met alle bijbehorende uitgaven. Deze omvatten hypotheekrente, onroerendgoedbelasting, verzekeringen en alle onderhoudskosten. Deze kosten kunnen een groot bedrag aftrekken van de verwachte ROI; zonder ze allemaal in de berekening op te nemen, kan een ROI-cijfer schromelijk worden overschat.
Ten slotte legt ROI, net als veel andere winstgevendheidsstatistieken, alleen de nadruk op financiële voordelen wanneer het rendement van een investering wordt bekeken. Het houdt geen rekening met bijkomende voordelen, zoals sociale of milieugoederen. Een relatief nieuwe ROI-maatstaf, bekend als Social Return on Investment (SROI), helpt om een aantal van deze voordelen voor investeerders te kwantificeren.
Conclusie
Return on investment (ROI) is een eenvoudige en intuïtieve maatstaf voor de winstgevendheid van een investering. Er zijn enkele beperkingen aan deze maatstaf, waaronder dat deze geen rekening houdt met de aanhoudingsperiode van een investering en niet wordt gecorrigeerd met het risico. Ondanks deze beperkingen is ROI echter nog steeds een belangrijke maatstaf die door bedrijfsanalisten wordt gebruikt om investeringsalternatieven te evalueren en te rangschikken.
